KİTABIN ADI: UÇURTMA AVCISI

KİTABIN YAZARI: KHALED HOSSEINI - HALİT HÜSEYNİ

SAYFA SAYISI: 372

KİTABIN TÜRÜ: TARİHİ KURGU

YAYIN EVİ VE BASIM YILI: EVEREST YAYINLARI - 2004
UÇURTMA AVCISI KİTABIN KONUSU (TEMASI):
Uçurtma Avcısı Emir isimli bir çocuğun hikayesi anlatılıyor. Emir, çocukluk arkadaşı olan Hasan'a yaptığı ihaneti unutamaz. Ayrıldığı Afganistan'a dönüp Hasan'ı bulmak ister ama Hasan ölmüştür. Onun mirası olan çocuğunu sahiplenip bi nebze de olsa vicdanını rahatlatır.
UÇURTMA AVCISI KİTABININ ANA FİKRİ:
Eğer birine bir gün ihanet edersek, onun pişmanlığı peşimizi bırakmayacak ve huzurumuzu kaçıracak. O yüzden her zaman ne pahasına olursa olsun doğrudan vazgeçmemeliyiz.

UÇURTMA AVCISI KİTABININ ÖZETİ:
Emir bizi Afganistan'daki monarşinin son on yıllına yani çocukluğuna geri götürür. Emir'in Baba isimli babası, Kabil'in en zengin ve en hayırsever adamlarından biriydi ve orada Vezir Ekber Han mahallesinde yaşıyorlardı. Annesi doğum sırasında öldü. Emir'in en yakın arkadaşı olan Hasan da evin hizmetçisinin oğlu ve Hazara idi. Emir'in babası Hasan'ın babasını çok sever ve onları hizmetçiden öte evin bir parçası olarak görürdü.

Aralarındaki bu sınıf farkına rağmen, Emir ve Hasan ayrılmaz ikiliydi. Öyle ki evlerinin yanındaki kavak ağaçlarına tırmanır, beraber komşuları rahatsız ederdiler. Beraber ağaçların tepesinde yemiş yiyip, muhabbet ederdiler. Hasan, Emir için her şeyi yapardı; Onun için herşeyden önce Emir gelirdi. Emir'in babası ilgisiz soğuk bir babaydı. Ayrıca öyle heybetli muazzam bi adamdı ki bir gün karşısına çıkan ayıyı mahfettiği de söylenir. O popüler düşüncenin peşinden koşmak yerine, konular hakkında kendi görüşlerini belirtmeyi tercih eden biriydi. Oğlu Emir'in de kendisi gibi cesur ve kültürlü biri olmasını hep dilemiştir.

Emir, bir gün Hasan'ın babası Ali ve Baba'nın birbirleriyle nasıl tanıştıklarından bahseder. Ali'nin ebeveynleri bir gün öldürüldükten sonra babasının babası Ali'yi evine götürür. Ali ve Baba aynı Hasan ve Emir gibi beraber büyüdüler. Her nesilde, çocuklar sınıf farklılıkları yüzünden kendilerini gerçekten arkadaş olarak görmeyeceklerdir. Bir büyük fark da okur yazarlıktı. Emir, okur yazarlığından gurur duyardı ve masum, okuma yazması olmayan Hasan'a her zaman hükmederdi.

Aynı gece, 17 Temmuz 1973, Afganistan'da monarşiden cumhuriyete geçiş için bir darbe vardı. Çocuklar ve birçok kişi habersizdi Afganistan'ın bunun sonunda harabe olacağını, ve o gece birçok siyasi değişiklik oldu. Bir gün, Emir ve Hasan Assef adlı bir oğlan ve onun iki arkadaşıyla karşılaştı. Assef Hazaralardan nefret ederdi. Daha sonra Assef Emir'i esir aldı. Her zamanki gibi, Hasan Emir için ayağa kalktı; sapanını çıkarıp Assef'in gözüne doğrultarak Emir'in kurtulmasını sağladı. İlerleyen günlerde Hasan'ın doğum günü vardı ve baba hediye olarak onun dudağının üstündeki yarayı tedavi ettirmek için bir doktor getirtti. Hasan ameliyat oldu yaradan çok az iz kaldı.

Kışın okullar Kabil'de kapatıldı ve çocuklar vakitlerini uçurtma yarışlarına hazırlanmak için harcamaya başladı. Yenilmiş uçurtmalar gökyüzünden düştüğünde, son kalan uçurtmayı yakalayıp getirmesi gerekiyordu yarışı kazanmak için. Bu kişilere de "uçurtma atletleri" deniyordu. Hasan uçurtma atletliği yaparkan Emir genellikle uçurtmayı uçurdu. Hasan, şimdiye kadar herkes tarafından görülen en iyi uçurtma atletiydi. Bir uçurtmanın nereye ineceğine ilişkin doğuştan gelen bir his vardı onda.

1975 kışında dev uçurtma turnuvası vardı. Şaşırtıcı bir şekilde Emir kazandı ve Hasan o uçurtmayı yakalamak için koşmaya başladı. O kovalamadan önce, "Senin için bir değil, bin uçurtma yakalarım " diye bağırdı. Hasan gelmediğinde Amir onu aramaya çıktı. Hasan'ı Assef ve iki arkadaşıyla bir sokakta gördü. Assef ona tecavüz ediyordu. Emir, Hasan'a yardım etmek yerine ordan uzaklaşmayı tercih etti. Daha sonra Hasan elinde uçurtmayla pantolunundan kan damlayarak Emir'in yanına gelir. Ve kazanan Emir olur.

Uçurtma turnuvasından sonra Emir'in babasıyla olan ilişkisi gelişti çünkü Baba onunla gurur duyuyordu. Hasan'la da tam tersine ilişkisi bozuldu. Emir, Hasan'la yüzleşmek istemiyordu, yaptıklarından çok utanıyordu ve her ne pahasına olursa olsun onunla yüzleşmekten kaçındı. Bir gün Baba'ya yeni hizmetkârlar önerdi. Baba buna karşı çıktı.

Emir'in suçluluk duygusu kendi doğum gününde babasının bolluk içinde yaptığı partide daha da kabardı. Baba, Emir'e kol saati almıştı hediye olarak. Partiden sonra Emir, ikinci kez Hasan'a ihanet etmeye ve onu hırsız ilan etmeye karar verdi. Elindeki kol saatini ve parasını Hasan ve Ali'nin yatağının altında sakladı. Ertesi sabah, Emir, babasına saat ve parasının kaybolduğunu onu Hasan'ın çaldığını söyledi. Hasan yapmasa da iftirayı kabul etti. Baba onu hemen bağışladı, ancak Hasan ve Ali artık burda kalamayacak kadar aşağılandılar. Daha sonra Ali ve Hasan evden ayrıldı ve bi daha onları hiç görmediler.

Beş yıl sonra, Sovyet işgali sırasında, Emir ve Babası Afganistan'dan mülteci dolu bir kamyonla kaçtı. Bir kontrol noktasına ulaştıklarında bir Rus askeri evli bir kadın olan biriyle yatmayı talep etti. Asker silahlı olmasına rağmen Baba ayağa kalktı ve bu duruma karşı çıktı. Daha sonra askerler kamyonun geçmesine izin verdi. Mülteciler arasında Emir'in okul arkadaşı Kamal ve babası vardı. Geldiklerinde, Kemal'in öldüğünü farkettiler. Daha sonra Kemal'ın babası da dayanamayıp ağzına silah koyup kendini vurdu. Herşeye rağmen Emir ve babası sağ salim San Francisco bölgesine göç etmeyi başarmıştı.

Baba ve Emir'in Amerika'daki yaşamı çok farklıydı. Baba bir benzin istasyonunda uzun saatler çalışıyordu ve "Amerika'ya gelmeyi çok istemiş olsa da", gündelik yaşamdan çok zevk alamıyordu. Emir için ise Amerika, Hasan'la ilgili unutulmaz anıların ardından özgür bir başlangıçtı. Liseyi yirmi yaşında bitirdikten sonra, 2 yıllık bir üniversitede okumaya başladı. Baba ve Emir yerel bir bit pazarında kullanılan malları satmaya başladı. Pazar Kabil'den tanıdıkları insanlarla dolu adeta minik Afganistan gibiydi.

Emir ve babası pazarda giderken babası eski dostu generalle karşılaşır. Emir o anda generalin kızı Süreyya adlı genç kıza görür görmez aşık olur. Daha sonra babasının kansere yakalndığını öğrenir. Baba tüm tedavi yöntemlerini reddeder son günlerini huzurlu geçirmeyi tercih eder. Sonra bir gün Baba pazardayken birden yere çöküverir; kanser beynine yayılmıştı ve artık çok fazla ömrü kalmamıştı. Kısa süre sonra Emir, babasına Süreyya'yla evlenmek istediğini söyler. Daha sonra Süreyya'nın Afganlı bir adamla birlikte daha önce kaçtığını öğrenir. General nihayetinde onu eve döndürmeye zorladığında, saçlarını utanç içinde kesmek zorunda kaldı. Fakat Emir Süreyya'nın sırrını öğrenmesine rağmen ondan vazgeçmedi hala onunla evlenmek istiyor ve onu seviyordu. Fakat Emir kendi sırrını söyleyenmeyecek kadar iğrenç olduğunu düşünüyordu o yüzden Süreyya'ya sırrından bahsetmedi.

Baba hasta olduğundan dolayı şaşalı ve gösterişli bi düğün yerine sade bi nikahla evlendiler. Süreyya babanın hasta olmasından dolayı Emir ve babasının yanına taşındı. Onun ölümüne kadar onunla ilgilenmekten, bakmaktan vazgeçmedi. Bir sabah uyandıklarında Emir'in babası yatağında huzur içinde ölmüştü.

Emir, babasının ölümünden sonra kendini çok yalnız hissediyordu baba olmak istiyordu. Fakat kısır olmalarından dolayı çocuk sahibi olamıyolardı. Emir kendini suçluyordu Hasan'a yaptığı kötülüğün hala peşini bırakmadığını düşünüyordu.

Bir gün, Emir'e Rahim Han'dan telefon geldi. Ciddi derecede hasta ve Pakistan'da yaşayan Rahim Han Emir'e "Yeniden iyi olmanın bir yolu var" dedi. Emir, Rahim Han'ı görmek için Pakistan'a uçtu; Rahim Han Hasan'ın, öldüğünü söyledi. Taliban'ın Afganistan'ı yerle bir ettiğini ve orada yaşayanların ciddi tehlike altında olduğunu söyledi. Rahim Han birden Emir'e Hasan'ın başına ne geldiğini anlatmaya başlar. Uzun süredir Rahim Han, Baba'nın evinde yalnız biçare halde yaşıyordu. 1986'da Hasan'ı aramaya gitti ve onu hamile eşi Farzana ile küçük bir köyde yaşarken buldu. Hasan, Baba'nın öldüğünü Rahim Han'ın söylediği ana kadar eski kasabasına gelmek istemedi. Baba'nın öldüğünü öğrenen Hasan bütün gece ağladı ve sabah Rahim Han'la birlikte eski kasabasına taşındı.

Hasan'ın eşi burda doğum yaptı ve Sohrab isimli bir oğulları oldu. Taliban zulmü devam ediyordu. Hazaralar'dan nefret eden Taliban örgütü bir gün Hasan'ı da çocuğunun gözleri önünde kafasına silah dayayarak öldürmüştü. Daha sonra Farzana'yı da evden kaçmaya çalışırken, yakalayıp öldürdüler.

Rahim Han, Emir'den Kabil'e gitmesini ve Sohrab'ı Peşaver'e geri getirmesini istedi. Emir reddettiğinde, Rahim Han ona hayatını değiştiren bir sır verdi: o ve Hasan kardeşti. Baba utanç verici bişey yapmıştı ve Ali'nin eşi olan Sanaubar ile yatmıştı. Ali kısır olduğu için çocuğu olmuyodu. Hasan Baba'nın oğluydu. Emir'in eli ayağı titredi ve öfke küpüne döndü ve Rahim Han'ın evini öfkeyle terketti. Bir kafeye geçip biraz düşündükten sonra, döndü ve Sohrab'ı Peşaver'e getireceğini söyledi.

Ardından Emir, Ferit adlı bir şoförle beraber Kabil'e doğru yola koyuldu. Emir Kabile gelince gördükleri karşısında şok oldu. Kabil'deki yıkım Emir'i oldukça etkilemişti. Çocuklar ve anneler her sokak köşesinde dileniyordu ve görülecek çok az insan vardı çünkü çok fazla kişi savaşmaktan ölmüştü. Emir, eskiden annesiyle birlikte üniversitede profesör olan bir dilenciyle tanıştı. Emir bu kadından öyle şeyler öğrendi ki bunları daha önceden Baba'dan bile duymamıştı. Yetimhaneye vardıklarında Ferit ve Emir, pedofil olan Talip isimli bir yetkilinin bir ay önce Sohrab'ı almış olduğunu öğrendi. Bunu söyleyen kişiden zor bela Talip'in, Gazi Stadyumunda bulabileceklerini öğrendiler. Ferit daha sonra Emir'le beraber geceyi geçirmek için Baba'nın evine doğru arabayı sürdü, fakat orası da Taliban tarafından darma duman edilmişti. Yakında bi otele gidip geceyi orda geçirdiler.

Ertesi gün staddaki bir futbol maçına gittiler ve orda Talip'i buldular. O da ne Emir Talip'in Assef olduğunu görünce dehşete kapıldı. Emir Sohrab'ı almadan burdan ayrılmamayı kafaya koymuştu. Daha sonra Assef, Emir'e ölümüne mücadele teklifi etti ve kazanırsan Sohrab'ı alabileceğini, onun dışında hiç bi türlü Sohrab'ı kendisine vermeyeceğini söyledi. Daha sonra kavga başladı ve Emir fena şekilde dayak yiyordu tam o sırada Sohrab sapanıyla Assef'in gözünü nişan aldı ve durmasını söyledi. Assef kabul etmedi tam yumruğunu hazırlarken Sohrab sapanıyla Assef'i gözünden vurarak Emir'i kurtarmayı başardı. Daha sonra Ferit, Emir ve Sohrab'ı araca alıp gözden uzaklaşabildiler.

Ferit arabayı hastaneye doğru sürdü, Emir'in durumu çok kötüydü baygın bilinçsiz halde kendinden geçmiş vaziyetteydi. Hastaneye yattığında yanına Sohrab geldi, Ferit Rahim Han'dan aldığı mektup ve anahtarı Emir'e verdi. İçinde bir Rahim Han Emir'den kendisini bağışlamasını istiyodu Hasan'a yaptıklarından dolayı. Anahtar da Rahim Han'ın Emir'e bıraktığı para kutusunun anahtarıydı.
Emir Sohrab'ı evlatlık olarak Amerika'ya götürmek istiyordu. Süreyya'yı aradı, bunca yıllık evliliklerinin ardından Hasan'a yaptıklarını anlattı. Daha sonra Sohrab'ı da yanında getirmek istediğini söyledi. Süreyya bu kararı destekledi ve Dış İşlerinde çalışan kuzenini arayıp Sohrab'ın ülkeye girebilmesi için gerekli işlemlerde yardım isteyeceğini söyledi.

Amerikan Büyükelçiliğine giden Emir' bir yetkili, Sohrab'a vize almanın imkânsız olduğunu söyledi. Daha sonra bulduğu bir avukat Emir'e, geçici olarak bir yetimhaneye koyarsa Sohrab'ı evlat edinme şansına sahip olabileceğini söyledi. Emir, Sohrab'a onu geçici olarak yetimhaneye yerleştireceğini söyleyince, çocuk harap oldu. Emir Sohrab'ı uyuttuktan sonra kendisi de uykuya daldı. Daha sonra Süreyya'nın aramasıyla uykudan uyandı. Süreyya heycanlı bi ses tonuyla kuzeniyle konuştuğunu ve Sohrab'a vize alabileceğini söyledi. Daha sonra Emir müjdeyi Sohrab'a vermek için ona bakındı, banyoda olduğunu farketti ve ses vermeyince banyodan içeri girdi. Sohrab bileklerini kesmiş banyoda ölü gibi yatıyordu.

Hemen Sohrab'ı kucaklayıp hastaneye götürür. Sohrab'ı hastaneye götürdüğünde 50 yaşındaydı ve ilk defa Allah'a yalvarıp dua etmişti. Sonunda Sohrab'ın iyi olduğuna dair haberleri aldı.

Hikaye 2002 yılına atlar ve onlar Amerika'ya geleli tam 1 yıl olmuştu. Sohrab geldiğinden beri tek kelime konuşmamıştı. Tam o sıralarda ikiz kuleler saldırısı oldu. General Taher'i tekrar göreve çağırdılar. General çok sevindi sanki dünyalar onun olmuştu. Afgan yılbaşı başlamıştı o sıralarda. Emir gökyüzünde uçurtmalar uçurduğunu fark etti. Bir tane satın aldı ve kendisini her zamanki gibi yalnız bırakan Sohrab'ın yanına gitti. Sohrab'a, Hasan'ın şimdiye kadar tanıdığı en iyi uçurtma koşucusu olduğunu ve Sohrab'a uçurtmayı uçurmak isteyip istemediğini sordu. Sohrab utangaçtı, ama uçurtmayı havaya fırlatırken Emir'in peşinden gitti. Kısa süre sonra yeşil bir uçurtma yakaladıklarını fark ettiler. Emir, Sohrab'ın yüzündeki küçük gülümsemeyi fark etti. Emir daha sonra uçurtmayı Sohrab'a getirmek için koşmaya başladı ve koşarken de, "Senin için bin defa da olsa yakalarım" diye bağırdı.
UÇURTMA AVCISI KİTABINDAKİ KARAKTERLER VE ANALİZLERİ
ALİ: Hasan'ın babası. Ali, ebeveynleri öldüğünde Baba'nın babası tarafından bulunup eve getirilen bir Hazara'dır. Baba'yla birlikte büyümüşlerdir, tıpkı oğlu Hasan'la Emir gibi. Ali'nin alt yüz kasları felçli ve bir bacağı sakat olduğundan mahalledeki çocuklar onunla alay ederdi. Oğlu gibi özverili ve sadıktır. Hassan büyüdüğünde Ali bir mayına basarak öldü.

EMİR: Hikayenin anlatıcısı ve baş kahramanı. Kabil'in Vazir Ekber Han mahallesinde yetişen ve ayrıcalıklı bir çocukluğa sahip olan Afgan. Hayatını etkileyen en önemli olay, en yakın arkadaşı Hasan'a olan ihanetidir. Emir, on sekiz yaşından itibaren Kaliforniya'da yaşamaya başlar. Otuz sekiz yaşındayken Afganistan'a geri döner ve Hasan'ın öksüz oğlu Sohrab'ı evlat olarak kabul eder.

ASSEF: Hitler'e tapan bir sosyopat. Çocukken, Hasan'a tecavüz eden mahalle zorbası. Yetişkinliğe eriştiğinde ise, insanları öldürmekten zevk alan bir Taliban yetkilisi olur. Emir Sohrab'ı kurtarmaya gelene kadar Sohrab'ı seks kölesi olarak kullanır. Assef, Emir'i neredeyse dayaktan öldürecekken Sohrab'ın sapanıyla gözünden vurulur. Yazar Hüseyni'nin Assef karakterini tek gözlü Taliban lideri Molla Ömer'e benzeterek atıfta bulunuyor olması mümkündür.

BABA: Emir'in babası. O da oğlu gibi karanlık bir sırra sahip, zengin ve saygın bir adamdır; Ali'nin karısıyla bir ilişkisi vardı ve Hasan gayrimeşru oğluydu. Baba Emir'in de kendisi gibi cesur ve güçlü olmasını isterdi. Baba, Emir'in düğününden kısa bir süre sonra San Francisco'da kanserden öldü.

FERİT: Emir'i Peşaver'den Kabil'e götüren ve yolculuğu boyunca ona yardım eden Afgan. Sovyetlere karşı savaşarak yaralandı ve Afganistan'a sadakatinden büyük bir gurur duyardı her zaman. Emir'i Pakistan'daki bir hastaneye götürerek ölümden kurtarır.


GENERAL TAHERİ: Süreyya'nın babası. Amerika'da yaşar. Afganistan'a göreve geri çağrılmak için her gün bekler.

HASAN: Emir'in en sadık ve adanmış hizmetkârı, yarık bir dudakla doğar. O ve Emir aynı kadın tarafından emzirildi ve bunu ikisibilmiyorlardı, onlar yarı kardeşlerdi. Hasan okuma-yazma bilmez ama akıllı ve saygılı bi çocuktur. Ayrıca Kabil'deki en iyi uçurtma yakalayıcısıdır. Baba'nın evini korurken Taliban tarafından öldürülüyor.

RAHİM HAN: Baba'nın en yakın arkadaşı aynı zamanda Emir ve Hasan'ın sırdaşı. Hasan'ın gerçek kimliğini ve tecavüzünü bilen az sayıdaki insandan biridir.

SOHRAB: Hasan ve Farzana'nın oğlu. Ailesi öldürüldükten sonra, Karteh-Seh'de bir yetimhanede kalır. Sonra Emir onu kurtarana kadar Assef'in seks kölesi olur. Emir Sohrab'a tekrar bir yetimhanede kalmak zorunda olabileceğini söyledikten sonra Sohrab intihara eder ama ölmez. Sonunda Emir ve Süreyya onu evlat edinip Amerika'ya getirirler.

SÜREYYA: Emir'in karısı. Genç bir kadınken bir erkekle birlikte kaçıp ailesini mahçup etmişti. Hasta olduğu andan itibaren Baba ile ilgilenir ve Sohrab'ı ailesine hevesle kabul eder.
UÇURTMA AVCISI KİTABI MEKAN
Mekan olarak 3 farklı ülkeden bahsedilmiştir. Hikaye Afganistan'da Kabil, Pakistan'da Peşaver ve Amerika'da Kaliforniya isimli şehirlerde geçmiştir.
UÇURTMA AVCISI KİTABI ZAMAN
Hikaye 1973 yılındaki gerçekleşen Afganistan darbesinden kısa bir süre önce başlar ve 2002 yılındaki ikiz kulelerin vurulmasına kadar geçen zamanı kapsar.