Kul hakkı nedir? Öncelikle bunu iyi bilmemiz gereklidir. Kul hakkı, insanın sahip olduğu hakları demektir. Sahip olunan haklar nelerdir acaba diye bir düşünmek lazım ya da halk içinde insanlar kul hakkını nasıl görmektedirler. Birinin arkasından konuşmak, işverenin işçisine hakkından az olanı vermesi, başkasının olan herhangi bir şeyi habersiz almak vs. gibi şeyler herkesçe bilinir.

Bütün bunları bilmek ve bildiklerimizle amel etmemek bu kimin hakkını almak oluyor, bunu düşünen bir zihin var ve bu zihni nefsinin eline verip zindan eden insanlar için yanlış olan doğrular ne kadar aciz ya da ne kadar irade-i nefsi umutsuz bırakmaktadır.

Allah bile insanlar hakkındaki hükmünü ömürleri sona erdikten sonra veriyor da, biz aciz insanlar kim oluyoruz ki onları birkaç kez görmekle haklarında hüküm veriyoruz.

İnsanlar önemsenen gerçekleri içine alan bir toplumda görülebilen her hak unsurunu özümsediği kadarını görmektedir. Bilinen birşeylerin bilmediği gibi bireysel düşünen hak mahrumiyetini zihnine mekanize etmiş düşünce içinde olanlar hakkını yemekte olduğu, çaresiz ya da mecbur kalmış birinin ne düşünebildiğini, nasıl karamsarlık ve nefsinin şeytanına ne kadar isyan edebileceğini bilmemektedir.

Kul hakkı yemek sadece o hakkı gaspedene değil, hakkı gaspedilene de büyük uçurumlar hazırlamaktadır. Bunu anlamakta anlatmakta Hakkı ve Hakka olan doğru düşünebilmeyi anlamaktan geçer. Her söylediğin hak olsun, fakat her hakkı söylemeye senin hakkın yoktur. Her dediğin doğru olmalı, fakat her doğruyu demek doğru değildir. (BEDİÜZZAMAN SAİD NURSİ)

Doğru söylenen söz kalmadı doğruyu doğruluğundan ayıracak insanlar artık kendi menfi yaşayışı ve amacı için olan bir avuç içi haksızlık ve mutluluk içinde doğruyu konuştuklarını düşünmektedir. Küflenmiş ve kurtlanmış elmayı yazıyı okuyan herkez kendine bir sormalı bence ben bu elmayı yiyebilirmiyim diye sonuç olarak yememek daha hayırlı ve yemenin daha zor olduğunu bilmek düşünülebilecek bir kavram değildir. Bu olayı bu kadar aleni bir şekilde bilmek ve uygulamasını yapmamak kadar zormudur acaba bir insanın hakkı olan kul hakkını yemek. Kul hakkını ne kadar önemsiyoruz bunu düşünebilmek ve düşünülmeyecek kadar onursuz bırakılan insanlar kendi onurlarına bile haksızlık yaptıklarını ne zaman anlayacaklar…

Görünmüş bir hayat çerçevesinin içinde yok olmuş benlik kadar hüsran kalan bir zihin ne kadar sabırlı ne kadar bilinçli olacağını bilmek doğru olan yanlışları kendi gibi yanlış hassasiyetine kabul eden ve bu bilinmezlik korkusu ve nefsin ateşe yaklaşımı kadar inancını yitiren bir ruhun edebiyette nasıl merhamete kavuşacağını bilmek bunu anlamak bile yeter bence hakka hak olan kulluğu haksız kullanmamanın önemini…