Kore Edebiyatı'nda Roman

Roman

Eski Kore edebiyatında ilk roman, Yi Kyu–Bo’nun (1168-1241) yapıtı Bengun Sosol’dur (Beyaz Bulutun Romanı). Ama o dönemde “roman” (sosol), Çince şiirlere ve şairlere ilişkin öyküler derlemesi demekti. Buna, XVII. yy.’a dek çok rağbette olan ‘peguan’ türü deniyordu. Peguan ile daha sonraki ürünler arasında yer alan başka önemli bir yapıt da Gımo Sinhua’ydı (Altın Kaplumbağanın Yeni Öyküleri). Bu yapıtların tümü Çince yazılmıştı. Kore dilinde ilk roman ancak 1705'te yazıldı; adı Hong Kil-tong Con (Hong Kil-tong’ın Öyküsü) olan ve Çinli bir yazarın yazdığı Şueihucuan’dan (Su Kenarında) esinlenmiş bu romanın yazarı Ho Gün’dü. Bu yapıtta, bir bakanın evlilikdışı oğlu olan Hong Kil-tong’un, gayri meşru çocuklara karşı uygulanan ayrımcı politikayı protesto etmek için çete reisi olması anlatılır.

En yaygın öbür konular, çoğunlukla, âşık olma, nikâhlı karıyla nikâhsız karı arasındaki çatışmalar, Saray’daki karışık entrikalardı.
Anlatım düzdü ve Konfüçyusçu ahlaka uygundu: Kötülük cezalandırılır, iyilik ödüllendirilirdi. Çoğunlukla yazım tarihi ve yazarın adı hakkında bilgimiz yok, çünkü Çin şiirine tutkun seçkinler için, “halk” diliyle bir roman yazmak utanç verici bir girişimdi ve en çok, vakit geçirmeye yarayan bir işti. Kore romanının başyapıtlarından Kim Man-Cung’un (1637-1692) Zen Buddhacılıktan esinlenen Ku Un Mong’unu (Dokuz Bulutun Rüyası) ve yine aynı yazarın nikâhlı bir karıyla nikâhsız karı arasındaki mücadeleyi anlattığı Sasi Namcong Gi’sini (Dame Sa’nın Güneyine Yolculuk) de söylemeden gecmemek gerekir.
Çunhyang Con (Çunhyang’ın öyküsü), Kore romanının başyapıtıdır. Bu romanda genç bir aristokrat olan Yi Mongyong ile bir Giseng’in kızı olan Çunhyang (kokulu ilkbahar) arasındaki aşkın, toplumsal engelleri ve devlet görevlilerinin çürümüşlüğünü nasıl aştığı anlatılır. Öbür ünlü romanlar gibi, Kuangde’nin şarkılaştırdığı anlatı olan pıansori’den çıkmıştır; Kuangde, tamburuyla dolaşan bir tür halk ozanıdır. Bu, klasik Kore tiyatrosu olarak adlandırılabilecek tek edebi gösteridir. Geriye kalanlar, yani maskeli danslar ve kukla gösterileri folklor kapsamına girer.


1945'ten Önce Modern Kore Edebiyatı

1905'te ortaya çıktı ve yapıtlar, konuşma diliyle yazılmaya başlandı. 1906'da Hyöl-ıy Nu’nun (Kanlı gözyaşları) Yi İn-Cik tarafından yayımlanması “Yeni Kore Romanı”nın başlangıcı sayılır. Buna paralel olarak, “yeni şiir” de, Çe Nam-Son ve 1908'e doğru yayımlanan şiiri Heegeso-Sonyonege ile (Denizden Genç Adama) başladı. Önceleri bu, Kore halkına batı tipi modernleşmenin temellerini aşılamayı görev edinen bir “öğüt edebiyatı”ydı, ama çok geçmeden genç yetenekler ortaya çıktı . “Konuşma” dilini kullanan bu edebiyat başlıca iki eğilim arasında kaldı:
Bir yandan, geleneksel toplumun çürümesini ve Japon sömürgeciliğini üstü kapalı bir biçimde eleştiren ve çoğu kez aşırılığa kaçan gerçekçilik; öte yandan, Kore’yi olanca saflığı ve güzelliği içinde koruyan kırlık alanlara kaçış, toprağa dönüş Yi Guang-Su, Kim Dong-İn, Yom Sang-Sop, Hyon Cin-Gon, Na Do-Hyang gerçekçilik akımının büyük adlarıdır. Yi Hyo-Sok ve iki ünlü şair, Kim So-Vol ve buddha papazı Yong-Un “Kaçış” akımının en iyi yazarıdır.

1945'ten Sonraki Modern Edebiyat

Modern Güney Kore edebiyatı, savaş öncesi edebiyatın, aynı zamanda Avrupa, Amerika ve Japon etkisinin uzantısıdır. Kuzey kore edebiyatı, Kim İl –Sung’un şu özdeyişiyle özetlenebilir:'Edebiyatlarımız ve Sanatlarımız, gerçekten Parti’nin, Devrim’in ve halkın edebiyatı ve sanatı olmuştur; bunlar, emekçilerin komünist eğitimi için güçlü bir araç niteliği taşırlar.'